Türkiye’nin eşsiz biyoçeşitliliği, birçok endemik ve nadir bitki türüne ev sahipliği yapıyor. Ancak, bu türlerin önemli bir kısmı kritik tehlike altında. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından “Kritik Tehlike Altında (CR)” kategorisinde sınıflandırılan bu bitkiler, neslinin doğada tükenme riskinin aşırı derecede yüksek olduğu türlerdir. İşte doğada karşılaştığınızda asla koparmamanız ve korumaya özen göstermeniz gereken 85 kritik öneme sahip bitki türü:
Achillea armenorum (Ermenistan Civanperçemi)
Achillea fraasii var. troiana (Troya Civanperçemi)
Alkanna haussknechtii (Haussknecht Havacıvası)
Alyssum davisianum (Davis Kuduzotu)
Alyssum praecox var. albiflorum (Erken Çiçekli Kuduzotu)
Amsonia orientalis (Mavi Yıldız)
Anacyclus latealatus (Geniş Kanatlı Papatya)
Anchusa limbata (Sınırlı Sığırdili)
Anthemis adonidifolia (Adonis Yapraklı Papatya)
Anthemis calcarea var. calcarea (Kireçli Papatya)
Anthemis calcarea var. discoidea (Diskli Kireçli Papatya)
Anthemis xylopoda (Odunsu Saplı Papatya)
Apera triaristata (Üç Kılçıklı Rüzgar Otu)
Arenaria speluncarum (Mağara Kumotu)
Asparagus lycicus (Likya Kuşkonmazı)
Asperula bryoides (Yosunsu Belumotu)
Asperula cilicica (Kilikya Belumotu)
Barbarea auriculata var. paludosa (Bataklık Nicar Otu)
Bromus psammophilus (Kum Seven Brom)
Campanula peshmenii (Peşmen Çanı)
Campanula sorgerae (Sorger Çanı)
Campanula yildirimlii (Yıldırımlı Çanı)
Carduus amanus (Amanos Dikeni)
Centaurea iconiensis (Konya Peygamber Çiçeği)
Centaurea leptophylla (İnce Yapraklı Peygamber Çiçeği)
Centaurea mykalea (Mykale Peygamber Çiçeği)
Centaurea nivea (Karlı Peygamber Çiçeği)
Centaurea sericea (İpeksi Peygamber Çiçeği)
Centaurea taochia (Tao Peygamber Çiçeği)
Cirsium polycephalum (Çok Başlı Devedikeni)
Cousinia birecikensis (Birecik Kızanı)
Cousinia decolorans (Solgun Kızan)
Cousinia humilis (Bodur Kızan)
Crocus adanensis (Adana Çiğdemi)
Dianthus ingoldbyi (Ingoldby Karanfili)
Doronicum tobeyi (Tobey Kaplanotu)
Draba elegans (Zarif Draba)
Ebenus pisidica (Pisidya Mor Geveni)
Erysimum caricum (Karya Zarifesi)
Euphorbia isaurica (İsaurya Sütleğeni)
Ferulago isaurica (İsaurya Çakşırı)
Festuca decolorata (Soluk Yumak)
Hesperis aintabica (Antep Akşam Yıldızı)
Hesperis novakii (Novak Akşam Yıldızı)
Inula sechmenii (Seçmen Andızotu)
Iris stenophylla subsp. allisonii (Allison’un Süseni)
Isatis glauca subsp. galatica (Galat Çivit Otu)
Jasione heldreichii var. papillosa (Papillalı Gökmaviş)
Johrenia polyscias (Çok Şemsiyeli Johren)
Lamium purpureum var. aznavourii (Aznavour Ballıbabası)
Linum tauricum subsp. bosphori (Boğaziçi Keteni)
Marrubium bourgaei subsp. caricum (Karya Bozotu)
Nepeta conferta (Sık Kedi Nanesi)
Onosma subulifolium (Biz Yapraklı Emzik Otu)
Origanum boisseri (Boissier Kekiği)
Orobanche sideana (Side Canavar Otu)
Papaver somniferum var. pullatum (Koyu Haşhaş)
Phlomis integrifolia (Tam Yapraklı Çalba)
Rubia davisiana (Davis Kökboyası)
Rumex bithynicus (Bitinya Labadası)
Saponaria halophila (Tuz Seven Sabun Otu)
Satureja aintabensis (Antep Kekiği)
Satureja amani (Amanos Kekiği)
Scabiosa paucidentata (Az Dişli Uyuz Otu)
Stachys bayburtensis (Bayburt Karabaş Otu)
Stachys chasmosericea (İpeksi Çatlak Karabaş Otu)
Tanacetum densum subsp. laxum (Gevşek Pireotu)
Taraxacum leucochlorum (Beyaz Yeşil Karahindiba)
Taraxacum waltheri (Walther Karahindibası)
Thlaspi papillosum (Papillalı Akça Çiçek)
Thlaspi rosulare (Rozet Akça Çiçek)
Thlaspi valerianoides (Kediotu Benzeri Akça Çiçek)
Thymus cariensis (Karya Kekiği)
Thymus leucostomus var. gypsaceus (Alçılı Beyaz Ağızlı Kekik)
Thymus pectinatus var. pallasicus (Pallas Taraklı Kekiği)
Thymus pulvinatus (Yastık Kekik)
Verbascum adenocaulon (Salgılı Sığır Kuyruğu)
Verbascum degenii (Degen Sığır Kuyruğu)
Verbascum dudleyanum (Dudley Sığır Kuyruğu)
Verbascum dumulosum (Çalımsı Sığır Kuyruğu)
Verbascum serpenticola (Yılan Seven Sığır Kuyruğu)
Verbascum subserratum (Az Dişli Sığır Kuyruğu)
Viola bocquetiana (Bocquet Menekşesi)
Bu bitkiler, Türkiye’nin doğal mirasının kritik öneme sahip parçalarıdır. Uzmanlar, bu türleri doğada gördüğünüzde kesinlikle koparmamanızı, sadece fotoğrafını çekip yetkililere bildirmenizi öneriyor. Her birey, bu nadir türlerin korunmasında önemli bir rol oynayabilir.
Türkiye’nin biyoçeşitliliğini korumak, gelecek nesillere sağlıklı bir ekosistem bırakmak için hepimizin sorumluluğudur. Bu bitkileri tanıyalım, koruyalım ve nesilleri tükenmesin diye elimizden geleni yapalım. Unutmayın, bir türün yok olması, ekosistemin dengesini bozabilir ve geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilir.
