Sümer uygarlığının tarım tekniklerinden tablet arşivlerine, sosyal yaşamından dini ritüellerine kadar pek çok konuda çığır açıcı araştırmalar yapan Türkiye’nin ilk kadın Sümeroloğu Prof. Dr. Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında hayata veda etti. Çığ, geride bıraktığı 15 kitap ve binlerce çözümlenmiş tablet ile dünya tarihine ışık tutmaya devam edecek.
Cumhuriyetin İlk Kadın Bilim İnsanlarından
1914 yılında Bursa’da dünyaya gelen Muazzez İlmiye Çığ, Cumhuriyet’in ilk yıllarında eğitim gören öncü kadın akademisyenlerden biridir. Kırım göçmeni bir ailenin çocuğu olan Çığ, İzmir’in işgali sonrası ailesiyle Çorum’a yerleşmiş, burada başladığı eğitim hayatını Bursa’da sürdürmüştür.
Sümer Tarımından Günümüze Uzanan Araştırmalar
Çığ’ın en önemli çalışmalarından biri, Sümer tarım tekniklerinin modern tarıma etkileri üzerinedir. Sümer tabletlerinde tespit ettiği tarım teknikleri, sulama sistemleri ve ürün çeşitleri, günümüz tarım yöntemlerine ışık tutmuştur. Özellikle:
- Sümer’de tahıl üretimi ve depolama teknikleri
- İlk sulama sistemleri ve kanal yapıları
- Tarımsal takvim uygulamaları
- Bitki hastalıklarıyla mücadele yöntemleri
Akademik Başarıları ve Ödülleri
- 74.000 çivi yazılı tabletin sınıflandırılması ve arşivlenmesi
- İstanbul Üniversitesi Fahri Doktora unvanı (2000)
- Anadolu Kültür Araştırmaları Derneği ‘Özgür İnsan’ ödülü (2005)
- Uluslararası Sümeroloji araştırmalarına katkıları
- 15’ten fazla kitap ve yüzlerce akademik yayın
Bilimsel Mirası
Muazzez İlmiye Çığ’ın çalışmaları, sadece Sümer uygarlığını değil, tüm insanlık tarihini anlamamıza yardımcı olmuştur. Özellikle tarım, din, sosyal yaşam ve kadın hakları konularındaki araştırmaları, günümüz toplumlarını anlamak için değerli veriler sunmaktadır.
Başlıca Eserleri ve Katkıları
- Sümer’de Tarım ve Sulama Teknikleri (1985)
- Kur’an, İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni (1995)
- Sümerli Ludingirra (1996)
- Sümer’de Kadın ve Aile Hayatı (1999)
- Gılgameş – Tarihte İlk Kral Kahraman (2000)
- Ortadoğu Uygarlık Mirası (2002)
- Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği (2004)
- Vatandaşlık Tepkilerim (2004)
- Atatürk Düşünüyor (2005)
- Sümerlilerde Tufan (2008)
