Koyun yetiştiriciliği yaparak para kazanmak isteyenlerin en çok merak ettiği “koyun beslemek karlı mı, kaç koyun beslemeli, koyun yetiştirme maliyeti ne kadar, bir çoban kaç koyuna bakabilir” gibi soruların yanıtlarını detaylı olarak açıklıyoruz. 2024 yılı güncel verileriyle koyun yetiştiriciliğinin tüm yönlerini ele aldık.
Ortalama 100 koyunluk bir sürü için yıllık 850 bin TL gelir elde edilebilirken, bakım ve beslenme maliyetleri düşüldüğünde net kazanç 400-450 bin TL civarında oluyor. Koyun yetiştiriciliği orta ve büyük ölçekte yapıldığında oldukça karlı bir tarımsal faaliyet olarak öne çıkıyor.
Koyun Yetiştiriciliğinde Karlılık Oranları ve Maliyetler
2024 yılı itibariyle bir koyunun ortalama maliyeti 15-20 bin TL arasında değişmektedir. 100 koyunluk bir sürü için ilk yatırım maliyeti 1.5-2 milyon TL civarındadır. Yıllık bakım ve besleme maliyetleri ise koyun başına 3-4 bin TL’yi bulmaktadır. Ancak et, süt, yün ve kuzu satışından elde edilen gelirler bu maliyetleri karşılayarak kar elde edilmesini sağlamaktadır.
Bir Çoban Kaç Koyuna Bakabilir?
Profesyonel bir çoban ortalama 250-300 koyunluk bir sürüye rahatlıkla bakabilmektedir. Modern ekipman ve otomasyon sistemleriyle bu sayı 400-500 koyuna kadar çıkabilir. Ancak optimum verimlilik için 200-250 koyunluk sürüler ideal kabul edilmektedir.
Koyun Ahırı Alan Hesaplaması
50 koyun için minimum 100-125 metrekare kapalı alan gerekmektedir. Koyun başına 2-2.5 metrekare kapalı alan ve 4-5 metrekare açık alan düşecek şekilde planlama yapılmalıdır. Havalandırma ve hijyen açısından bu ölçüler önemlidir.
Arazi İhtiyacı ve Otlatma Alanı
10 dönümlük bir arazide ortalama 40-50 koyun beslenebilir. Bu hesaplama meranın kalitesine ve bitki örtüsüne göre değişiklik gösterebilir. Yoğun otlatma sistemlerinde dönüm başına düşen koyun sayısı artabilir.
Koyun Besleme ve Bakım İpuçları
Zayıf koyunların beslenmesinde protein ağırlıklı yem takviyesi, vitamin mineral desteği ve kaliteli kaba yem kullanılmalıdır. Günlük su ihtiyacının karşılanması ve düzenli sağlık kontrolleri önemlidir. Koyun başına günlük 2-3 kg kaba yem ve 0.5-1 kg kesif yem verilmelidir.
Devlet Destekleri ve Teşvikler
2025 yılında koyun yetiştiricilerine anaç koyun başına destek verilmektedir. Ayrıca genç çiftçi hibeleri, TKDK destekleri ve sıfır faizli hayvancılık kredileri gibi farklı destek mekanizmalarından yararlanmak mümkündür.
Koyun yetiştiriciliği, doğru planlama ve profesyonel yaklaşımla karlı bir tarımsal işletme modeli olabilir. Özellikle 100 baş ve üzeri sürülerde, uygun mera ve ahır koşulları sağlandığında, yıllık %40-50 civarında net karlılık elde edilebilmektedir.