Dünya Mirası Sulama Yapıları Listesi nedir? Bu listeye girebilmek için hangi kriterler gerekiyor? Türkiye’den kaç eser bu prestijli listede yer alıyor? 3324 yıllık Gölpınar Hitit Barajı’nın bu listeye girmesi ne anlama geliyor?
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın açıklamasıyla gündeme gelen ve Türkiye’nin en eski su yapılarından biri olan Gölpınar Hitit Barajı’nın Dünya Mirası Sulama Yapıları Listesi’ne kabul edilmesiyle ilgili tüm merak edilenleri derledik.
Dünya Mirası Sulama Yapıları (WHIS) Listesi Nedir?
Uluslararası Sulama ve Drenaj Komisyonu (ICID) tarafından 2014’ten itibaren verilen WHIS ödülü, 100 yıldan daha eski ve halen faal durumda bulunan tarihi sulama yapılarını tanımak amacıyla oluşturulmuştur.
Türkiye’den Listedeki Yapılar:
- Gölpınar Hitit Barajı (3324 yaşında) – Çorum, 2024’te listeye eklendi
- Şamran Kanalı (2800 yaşında) – Van, 2023’te listeye eklendi
Gölpınar Hitit Barajı’nın Özellikleri:
- MÖ 13. yüzyılda inşa edildi
- Alacahöyük antik şehrine 1.3 km uzaklıkta
- Döneminin su mühendisliği harikalarından biri
- Halen aktif olarak tarımsal sulamada kullanılıyor
Dünya Mirası Sulama Yapıları’ndan Önemli Örnekler:
- Dujiangyan Sulama Sistemi (Çin) – MÖ 256
- Nilometre (Mısır) – MS 715
- Kumbalgarh Su Yapıları (Hindistan) – 15. yüzyıl
- Shushtar Tarihi Hidrolik Sistem (İran)
- Marib Barajı (Yemen) – MÖ 750
ICID Hakkında:
1950 yılında kurulan ICID, merkezi Yeni Delhi’de bulunan ve 110 üye ülkeye sahip uluslararası bir kuruluştur. Sürdürülebilir tarımsal su yönetimi konusunda çalışmalar yürütmektedir.
